vrijdag 21 september 2012

Kunst, Politiek en Henk & Ingrid


Het zal niemand ontgaan zijn: de verkiezingsstrijd. Gretig werd dit onderwerp door de media uitgebuit. Tot in den treure. De peilingen, debatten, interviews met lijsttrekkers vlogen je om de oren. Ontsnappen was niet mogelijk. Maar niet alleen de media lieten zich er wellustig door voeden, ook kunstenaars en muzikanten hielden zich er graag mee bezig. Denk bijvoorbeeld aan de razend populaire politiek-satirische Lucky TV-filmpjes van kunstenaar Sander van der Pavert voor De Wereld Draait Door. Of volkszanger Gerard Joling die zich ook aan het onderwerp waagde door er een paar ongezouten rechts georiënteerde blogs aan te wijden op zijn website. De meest opvallende reactie uit de culturele hoek op het huidige politieke klimaat kwam toch wel van zanger Bennie Jolink. Jan en alleman had het erover. De Achterhoekse zanger van de boerenrockband Normaal - ooit afgestudeerd als kunstenaar aan de AKI in Enschede - maakte onlangs een schilderij waarop PVV-leider Geert Wilders staat afgebeeld. Geflankeerd door nazileider Adolf Hitler en terrorist Anders Breivik. Deze discutabele verbeelding maakt deel uit van het artwork van de laatste cd van Normaal ‘Halve Soul Helemaol Høken' en fungeert ook als decorstuk voor de bijbehorende theatertour. Op de website van de band publiceerde de zanger een aanvullend betoog waarin hij zegt zich bont en blauw te ergeren aan het toenemende populisme in Nederland. Al met al ingrediënten voor een gegarandeerde rel, want hij kreeg zelfs doodsbedreigingen aan zijn adres.


Dit voorbeeld toont hoe diverse disciplines, in dit geval kunst, muziek en politiek kunnen samenvloeien. Of je het met Bennie Jolink eens bent of niet het raakt in ieder geval de kern van artistieke onafhankelijkheid en de vrijheid van meningsuiting. Met het schilderij wist hij een hoop mensen te raken want het leidde tot de verhitte discussies op nationaal niveau.


Arnoud Odding, directeur van Rijksmuseum Twenthe, wil met zijn Festival van de Verbeelding op 13 en 14 oktober ook de rafelranden tussen verschillende kunstdisciplines opzoeken. Hierbij zet hij vooral in op een innovatieve richting waarin de vrijheid van kunst voorop staat in plaats van de autonomie van kunst zoals dat van oudsher de traditie is. De werkzaamheid van kunst, en de betekenis hiervan voor de mensen vindt hij belangrijk. Een museum moet volgens hem een bruisend centrum zijn waarin grenzen tussen verschillende vakgebieden wegvallen. Een open huis voor Twentenaren en mensen daarbuiten waar bijvoorbeeld ook ruimte is voor politieke debatten. Deze grensvervaging of kruisbestuiving is niet nieuw, een trend die al veel langer aan de gang is in de museumwereld maar nog steeds volop in ontwikkeling en actueel. Zo vormde het een belangrijk thema voor de meest recente Documenta in Kassel.
Het was misschien niet de opzet van Jolink maar hij wist met zijn schilderij een brede doelgroep te bereiken. En natuurlijk kun je zeggen dat een controversieel werk nou eenmaal makkelijker scoort. Het zorgde er wel voor dat tout Nederland even in de ban was een schilderij. Ook mensen die normaliter niks met kunst van doen hebben. Dat is zeldzaam. In die zin ben ik het met Arnoud Odding eens en moet het museum onder andere een plek zijn waar ook ruimte is voor dit soort publieke discussies. Ook al is het niet museum-fähig. Volgens mij weet je dan als kunstinstelling wel veel meer mensen aan te spreken. Zelfs Henk en Ingrid!

Check meer blogs op de website van Rijksmuseum Twenthe

Geen opmerkingen:

Een reactie posten